Op. Dr. Ünzile Girişgin
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

KADIN ÜREME SİSTEMİ KANSERLERİ

​

Jinekologlar olarak en çok endişe duyduğumuz, takip ve taramasında ısrarcı olduğumuz kanser türü rahim ağzı (serviks kanseridir).

Çünkü genç kadınların hatta kız çocuklarının kanseridir.

Etkeni cinsel yolla bulaşan bir virüs olup HPV (Human Papilloma Virüs) tür. HPV’NİN 150 ye yakın çeşidi olup en riskli olanlar 16, 18, 31, 33, 51 taramaları yapılarak kadınlarımızın yaşı kaç olursa olsun hem sitolojik tarama ( smear) hem de HPV DNA dediğimiz genetik tiplemeler ülkemizde 30 yaş üzeri kadınlarımızda düzenli takip ediliyor.

Smear ve HPV-DNA Testi çoğunlukla karıştırılıyor. DNA TESTİ bir genetik tarama testi olup sizde var olan HPV’ nin tiplerini bize verir. Şayet siz 16, 18, 31, 33, 51 gibi yüksek kanser riski taşıyan HPV tiplerine sahip iseniz patolojik tarama testleriniz yani smear testi daha sık yapılacaktır.

Cinsel yaşamı aktif olan 30 yaş altı kadınlarımız, kız çocuklarımız taramalarını ihmal etmemelidirler. Özel muayenehanelerde yaş kaç olursa olsun aktif cinsel yaşam var ise kızlarımıza HPV-DNA Testi yapılıyor. Rahim ağzı kanseri artık çocukluk yaşlarına kadar indi. 17 yaşında rahim ağzı kanserlerinin olgu sunumları kongrelerimizde bildirildi.

HPV sürekli mutasyona uğruyor ve kanserojen tipleri artıyor. Kadınlarda rahim ağzı kanseri yanında anüs, ağız-gırtlak, vulva-vajen kanserleri de yapabiliyor.

Avrupa’da erkeklerde anüs, ağız-gırtlak, testis, penis kanserleri de hızla artmıştır.

Oral ve anal seks yaygınlaştığı için ağız ( dil, dudak, gırtlak) ve anüs kanserleri artıyor.

HPV’ nin siğil yapan tipleri de aynı şekilde vulva, anüs, rektum, ağız, penis, skrotum, eller üzerinde yaygın karnabahar gibi siğiller oluşmasına sebebiyet verebiliyor.

Bu siğiller kryo, koter, lazer işlemleri ile tedavi ediliyor. Özel karışımlarla lokal yok etmek mümkün olabiliyor. Rahim ağzı kanseri erken dönemde yakalanıp hızla ameliyat yapmış olunan, radyoterapi alarak 15 yılın üzerinde yaşayan hastalarımız oluyor.

Kadınlarımız ara kanamalar yaşıyorlarsa, siğil görürlerse, cinsel ilişkiden sonra kanamaları, kahverengi akıntıları oluyorsa jinekoloğa başvurmayı geciktirmemelidirler.

Hastaların özel bağışıklık güçlendirici beslenme, HPV hakkında bilgilendirme dosyası, önerilen harici uygulanan kremler, yapılan tedaviler bir takip dosyası ile izleniyor.

Hastaların ister evli ister bekar olsun klinik bilgileri ve testleri asla kimse ile paylaşılmıyor.

Erken teşhis, ameliyat, güzel takip çok çok önemlidir.

Size vakit ayırabilecek ve size psikolojik destek verebilecek kadın doğum uzmanı hekimlerimize hızla ulaşmalısınız.

Hastalığınızı bilmeniz ve takiplerinizi ihmal etmemeniz aslında kafi gelir.

Hastalıkların olumlu/olumsuz seyrini belirleyen psikolojik baskılar, sıkıntılar yanında bağışıklığımıza zarar veren yiyecek ve içeceklerin dozlarıdır.

Günümüz insanının sağlığını koruması bayağı bir mücadele gerektiriyor.

Çok partnerli yaşam beraberinde cinsel yolla bulaşan hastalıkları da getirecektir.

Nerede, kiminle seks yaşadığınız belirleyicidir.

Aşı konusu son günlerin en çok tartışılan konusu olup ayrı bir yazıda ele alalım inşallah.

​

UTERUS (RAHİM) KANSERİ

​

Daha ileri yaşlarda sıklıkla da menapoz döneminden sonra ortaya çıkan vajinal kanamalarda ilk aklımıza gelen hastalık rahim kanseridir. Hızla tanısal küretaj yapıp patolojiye materyal yolluyoruz.

PCOS olan kadınlarımız düzenli takiplerini ihmal etmemelidirler. Özellikle obez, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı olan kadınlarımız 40-50 yaşlardan sonra rahim kalınlaşması ve rahim kanseri olma riski taşırlar.

Yine 35 yaşlardan sonra rahim kalınlaşması, hiperplazi dediğimiz kadın hastalıkları da ülkemizde hızla artmıştır. Ben kanama bozukluğu olan 35 yaş üzeri her kadından mutlaka kanser hücresi var mı? Hiperplazi var mı? Parça alma yani hem tanısal hem de aşırı kanamayı durdurmak maksadı ile kürtaj yapılıyor.

Pek çok hiperplazi (rahim kalınlaşması) vakasını erken yakalayarak kansere gitmeden hekimler tarafından tedavi edilebiliyor.

50 yaş, 60 yaş üzeri menapoza girmiş ve daha sonraki yıllarda kanama, kahverengi leke gören kadınlarımızın gecikmeden kadın doğum uzmanlarına başvurarak parça alma işlemini hızlandırması gerekmektedir.

Kendi kayınvalidem 65 yaşında iken 3-4 gün kanama yaşamış haber vermemiş kayınbabam haberdar ederek aynı gün parçasını alıp kanser teşhisi hızla konup ertesi gün de acil ameliyatını Prof. Dr. Metin Çapar hocamızla yapmıştık. Ve maşallah 5 yıldır gayet sağlıklı yaşamaktadır.

Erken teşhis ve erken ameliyat ile evre 1 tanısı alıp tedavi güzel seyretmiştir.

Aylarca kanayıp kanayıp doktora gitmeye çekindik, kötü bir şey der diye korktuk diyen hanımlar evre - 4 ile geliyor ve yaşam kaliteleri düşerek ömürleri hastalığın acıları ile tedavilerle seyrediyor.

Menapoza girdikten sonra kanaması olan her kadının mutlaka acilen kadın doğum hekimine başvurması gerekiyor.

​

VULVA-VAJEN KANSERLERİ

​

Dış genital bölgede gelişen yaralar tedaviye rağmen kaybolmuyorsa biyopsi alınarak kanser taraması yapılır. Daha az sıklıkta görülürler. Daha çok yaşlı ninelerin kanseridir.

Ama HPV taşıyıcılarında genç de olsa iyileşmeyen vulva lezyonlarında kanser hep aklımıza gelmeli ve mutlaka biyopsi almalıyız.

​

OVER (YUMURTALIK ) KANSERLERİ

 

Uzun dönem sessiz ve sinsi seyreder.

Genellikle geç yakalanırlar ve hızla ilerlerler.

Karında şişlik, kitle, iştahsızlık, hızla zayıflama bazen karında, akciğerlerde asit –sıvı birikimi olur.

Aslında doğru davranış şu ki menapoz döneminde de yılda en az bir kez jinekoloğa taramaya gitmektir.

Genç kadınlarımızda yumurtalık kistleri hekimlerce de bazen kanserden ayırt etme güçlüğü taşımaktadır.

Kanda tümör ayıraçları, markerları bakılır.

Şüpheli ultrason görüntülerimiz sonrasında MR ( Magnetik rezonans ) görüntüleme yaparız.

Genç hastalarda çocuk isteği, ameliyatın genişliği , kemoterapi ciddi, karar vermesi zor aşamalardır.

​

MEME KANSERLERİ

 

Kadın genital kanserleri arasında erken teşhis ile en kolay tedavi edilebilir kanser tipidir.

Kadınlarımızın doğum yapması, bebeklerini en az 2 yıl emzirebilmesi koruyucu olabilir.

Genel olarak kanserlerden korunmaya çalışmak meme kanseri için de geçerlidir.(beslenme, uyku düzeni, kimyasal tüketimler, alkol, sigara, stres, ilaçlar vs)

Tarama testleri ve erken teşhis genetik riskler; ailenin kadınlarında genital kanserler varsa taramalar çok çok önemlidir.

Kadınlarımızın elle memelerini düzenli aralıklarla muayene etmeleri şüpheli kitlelerde mutlaka jinekoloğa baş vurmaları gerekiyor.

40 yaş altına meme ultrasonu ile tarama yaparken 40 yaş üstüne 5 yıl aralıkla mamoğrafi ve meme ultrasonu ile takip yapıyoruz. Mamoğrafi çekimi de radyasyon içerdiği için çok sık kullanmamız yanlış olur. Bazen kadınlarımız geliyor ve bir yıl ara ile 2 kez mamaoğrafi çekilmiş oluyor. Çekildiğini isteyen kişi bilmiyor kendisi de çekilmemesi gerektiğini bilmiyor. ÇEK-UP taramalarında varmış diye seviniyor hatta 2. Kez yapıldığı için.

Memenin iyi huylu kistleri, adenomları meme ultrasonu ile takip edilir. Şüpheli kitlelerde biopsi alınır. Mamaografi yerine magnetik rezonans inceleme tercih edilebilir.

Kadınlarımız kendi elleri ile meme muayenesi nasıl yapılır mutlaka eğitim videolarından, broşürlerdeki görsellerden öğrenmelidirler.

Erkeklerin memede şüpheli kitle bularak bize muayeneye yönlendirdiği hanımlarımız oluyor. Erkekler cinsel birliktelikteki bu farklılıkları fark etmesi ve aklına meme kanserinin gelmesi de erken teşhis için çok kıymetli.

Meme kanseri yüzünden memesi cerrahi işlem gören kadınlarımız psikolojik destek almaları da sayısız fayda sağlayacaktır.

Kendilerini yetersiz kadın, cinsel açıdan cazibesini yitirmiş kadın, mutsuz ve yalnız gibi hissetmemek için uzman yardımına ihtiyaçları vardır.

Meme cerrahisi geçiren bu kadınlarımız plastik cerrahinin estetik meme önerilerden istifade edebilirler.

Kadın genital kanserleri mutlaka psikolojik, cinsel, üreme sağlığı açısından aile danışmanlığı, cinsel danışmanlık, psikoterapi ile motivasyon yardımı gerektiren ciddi hastalıklardır.

Tüm kadınlarımıza sağlıklı, mutlu, huzurlu bir yaşam diliyoruz..

Sevgimiz, ilgimiz kadınlarımız ve onların aileleri için devam edecek.

​

Op. Dr. Ünzile GİRİŞGİN